Efektywność procesów i wpływ na środowisko
Przemysł chemiczny jest jedną z branż najsilniej ingerujących w środowisko naturalne. Stanowi to szczególne wyzwanie dla całej Grupy Azoty, a także nakłada na nas szczególną odpowiedzialność.
Przemysł chemiczny
jest jedną z branż najsilniej ingerujących w środowisko naturalne. Stanowi to szczególne wyzwanie dla całej Grupy Azoty, a także nakłada na nas szczególną odpowiedzialność. Wszystkie nasze spółki działają z poszanowaniem regulacji środowiskowych, przepisów prawa i na podstawie stosownych pozwoleń. Ze względu jednak na skalę i zasięg naszej działalności oraz możliwości, jakimi dysponujemy, chcemy robić dla ochrony środowiska więcej, niż wynika to jedynie z przestrzegania prawa. Co roku wydajemy miliony złotych na proekologiczne instalacje, które zmniejszają nasz negatywny wpływ na przyrodę.
DOBRA PRAKTYKA
Grupa Azoty SA współpracuje z Reliability Solutions, spin-off’em z Akademii Górniczo-Hutniczej. Efektem wspólnych działań jest testowe wdrożenie nowoczesnego systemu klasy PdM o nazwie RSIMS na instalacji V KGZ. Wykorzystując nowoczesne algorytmy sztucznej inteligencji (m.in. Deep Learning), system analizuje ogromne zbiory danych (m.in. dane sensorowe, serwisowe i środowiskowe) i wyszukuje sygnały świadczących o pogarszającym się stanie technicznym monitorowanych maszyn. System monitoruje w czasie rzeczywistym ok. 300 parametrów procesowych instalacji i wykrywa skomplikowane wielopoziomowe zależności, które mogą świadczyć o zbliżającej się awarii. Algorytmy znajdują również zastosowanie do wskazania prawdopodobnych przyczyn awarii, co umożliwia prowadzenie eksploatacji maszyn w sposób optymalny.
Korzystanie z technik PdM pozwala nie tylko zwiększyć bezpieczeństwo techniczne, ale również obniżyć liczbę nieplanowanych postojów, podnieść dostępność, a w rezultacie efektywność produkcyjną, co ma ogromne znaczenie szczególnie w przypadku urządzeń krytycznych.
Zobacz jakie inwestycje na rzecz zwiększenia efektywności środowiskowej prowadzimy w poszczególnych spółkach?
Grupa Azoty Police
DOBRA PRAKTYKA
Około 180 gatunków ptaków żyje na terenach Grupy Azoty Police, w tym 90 gatunków lęgowych. Głównym miejscem bytowania ptaków są odstojniki ścieków, które położone są pomiędzy brzegami ujścia Odry do Roz- toki Odrzańskiej i rozciągają się aż do sieci kanałów doprowadzających wodę odrzańską do obiektów znajdujących się na terenie fabryki.
Wiele stanowisk lęgowych zarówno dużych ptaków, jak i drobnego ptactwa znajduje się na terenie wytwórni produkcyjnych. Gniazdowaniu sprzyjają płaskie dachy budynków, co pozwala na budowanie gniazd przez mewy pospolite czy mewy srebrzyste. Miejsca do gniazdowania znalazły tu też jaskółki oknówki i mazurki.
Przez kilka lat prowadzone były na terenie spółki badania, w których uczestniczyli pracownicy naukowi, studenci wyższych uczelni i uczniowie klas maturalnych. Powstał wtedy Program Ekoinspekcja, w ramach którego prowadzone były prace obserwacyjne i inwentaryzacyjne ptaków zamieszkujących tereny spółki. Ogółem w okresie 5 lat odbyło się 28 ekoinspekcji.
DOBRA PRAKTYKA
Produkcja i wykorzystanie nawozów azotowych prowadzi do emisji gazów cieplarnianych, ale dzięki postępowi technologicznemu i racjonalnemu gospodarowaniu zasobami oraz energią można ograniczać wielkość emisji, a co za tym idzie również wielkość śladu węglowego. Przykładem działań zmierzających do ograniczenia śladu węglowego naszych produktów jest realizowany w Grupie Azoty Puławy projekt „Wsparcie dla rolnictwa niskoemisyjnego – zdolnego do adaptacji do zmian klimatu obecnie oraz w perspektywie lat 2030 i 2050 (LCAgri)”, dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Jego celem jest poprawa wydajności wykorzystywania zasobów poprzez wdrożenie innowacyjnych niskowęglowych praktyk rolniczych oraz promocję zrównoważonego stosowania mineralnych nawozów przez gospodarstwa rolne w Polsce.
Projekt jest realizowany w ramach konsorcjum, w skład którego - oprócz Grupy Azoty Puławy wchodzą Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, Instytut Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk oraz Instytut Ochrony Środowiska.
DOBRA PRAKTYKA
Grupa Azotowa Police monitoruje pomiary zanieczyszczeń gazowych oraz pyłowych do powietrza. W trzech punktach pomiarowych spółka prowadzi 24-godzinny monitoring emisji zanieczyszczeń. Lokalizacja punktów pozwala na ocenę oddziaływania zanieczyszczeń powstających podczas normalnej pracy instalacji.
Nasze inwestycje w 2018 roku:
- Modernizacja układu absorpcyjnego 20F-125, którego celem było ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery oraz zmniejszenie zużycia amoniaku do produkcji mocznika. Przed inwestycją emisja amoniaku do atmosfery wynosiła 30,508 kg/h, po inwestycji - 7,599 kg/h NH3.
- Ponad 250 mln zł zainwestowano w węzeł oczyszczania spalin z Elektrociepłowni II. W ramach inwestycji przeprowadzono rewitalizację kotłów, uruchomiono instalację odazotowania oraz w maju 2018 roku uruchomiono instalację oczyszczania spalin z dwutlenku siarki. Nowa instalacja oparta na metodzie amoniakalnej pozwala osiągnąć wymagane na dziś przez IED parametry emisyjne SO2 (<200 mg/m3).
- Modernizacja dystrybucji gazów pokalcynacyjnych - wybudowanie instalacji zawrotu gorących gazów pokalcynacyjnych do kalcynatora jako powietrze wtórne, co zmniejsza ilość paliwa zużywanego przez palnik kalcynatora oraz zmniejszy ilość gazów pokalcynacyjnych opuszczających węzeł kalcynacji.
Grupa Azoty Puławy
DOBRA PRAKTYKA
Najpopularniejszym projektem realizowanym przez Grupę Azoty Puławy od 15 lat, a zapoczątkowanym przez Program „Odpowiedzialność i Troska” jest akcja „Drzewko za butelkę”. Celem akcji jest połączenie edukacji ekologicznej, aktywności społecznej, dbałości o środowisko naturalne oraz o własne miasto i gminę. Ideą jest rywalizacja w formie zabawy pomiędzy klasami szkolnymi i grupami przedszkolnymi w uzbieraniu jak największej liczby plastikowych pustych butelek. Zebrane przez dzieci butelki trafiają do powtórnego przerobu, a symbolem działań są posadzone na terenie placówek drzewka. Najlepsze klasy i grupy przedszkolne otrzymują nagrody finansowe i rzeczowe. Partnerami Akcji są: Zakład Usług Komunalnych w Puławach oraz Starostwo Powiatowe w Puławach. W 2018 roku udział w akcji wzięło 2 225 uczniów z 31 placówek z powiatu puławskiego. Zebrano 1 032 043 sztuk butelek PET i posadzono 541 drzew.
W sumie od początku trwania akcji od 2003 roku dzieci z powiatu puławskiego zebrały ponad 7,7 mln butelek (ok. 300 ton) i posadziły 4420 drzewek.
Nasze inwestycje i inicjatywy:
- Nawozy płynne są sprzedawane do cystern kolejowych i samochodowych. Nie wymagają jednorazowego opakowania, dzięki czemu zmniejsza się ilość wykorzystywanych materiałów (folii, worków, palet) i ilość potencjalnie powstających odpadów.
- Projekt układu kolektorowania i zawracania ścieków na instalacji Mocznik I przyczynił się do zmniejszenia ilości ścieków
- Modernizacja Biologicznej Oczyszczalni Ścieków i Neutralizacji Ścieków przyczyniła się do znacznego usprawnienia kontroli nad parametrami biologicznego oczyszczania ścieków w zakładowej oczyszczalni.
- Modernizacja sieci wody obiegowej w Zakładzie Amoniaku
- Budowa instalacji odwadniania osadów podekarbonizacyjnych umożliwi zawracanie tych wód do instalacji dekarbonizacji w celu ograniczenia zużycia wody z rzeki Kurówki
WYZWANIA MODERNIZACYJNE - SYTUACJE PROBLEMOWE
W roku 2018 Grupa Azoty Puławy musiała zmierzyć się z sankcjami związanymi z incydentalnymi przekroczeniami standardów emisyjnych dla dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów. Przekroczenia spowodowane były zatrzymaniem pracy instalacji odsiarczania spalin w związku z realizacją I etapu modernizacji instalacji odsiarczania spalin. Na podstawie Decyzji z dnia 28 marca 2019 roku wymierzono Spółce karę łączną w wysokości 4 852 103 złotych. Na wniosek Spółki, w związku z realizacją przedsięwzięć mających na celu usunięcie przyczyn wymierzenia kary, Decyzjami z 11 czerwca 2019 roku odroczono termin płatności kary do 2021 roku.
W 2018 roku w Grupie Azoty POLICE, Grupie Azoty Kędzierzyn oraz Grupie Azoty S.A. nie nałożono administracyjnych kar pieniężnych, z tytułu nieprzestrzegania przepisów prawa ochrony środowiska.
W 2018 roku Azoty Puławy otrzymała 52,5 mln zł niskooprocentowanej pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na modernizację kotła parowego w zakładowej elektrociepłowni. Inwestycja pozwoli na zmniejszenie emisji tlenków azotu o 287 ton rocznie. Całkowity koszt projektu wynosi 84,1 mln zł.
Grupa Azoty S.A.
DOBRA PRAKTYKA
Grupa Azoty S.A. systematycznie monitoruje jakość powietrza w pięciu punktach pomiarowych na terenie Tarnowa. Lokalizacja poszczególnych punktów pomiarowych ma na celu objęcie kontrolą szerokiego obszaru, jaki może być poddany oddziaływaniu pyłów i gazów emitowanych z terenu zakładu.
Nasze inwestycje:
- W 2018 roku trwały końcowe prace nad uruchomieniem nowej oczyszczalni spalin z zakładowej elektrociepłowni EC II. Inwestycja, której koszt wyniósł ok. 90 mln zł, korzystnie wpłynie na jakość powietrza w Tarnowie i regionie. Obniżone zostanie stężenie dwutlenku azotu i dwutlenku siarki w spalinach do poziomu poniżej 200 mg/Nm3, a pyłu poniżej 20 mg/Nm3. Proces odazotowania będzie dwuetapowy – pierwszy etap polegać będzie na optymalizacji procesu spalania, a drugi na redukcji tlenków azotu w spalinach przez zastosowanie technologii selektywnej katalitycznej redukcji tlenków azotu (SCR). Grupa zdecydowała się na odsiarczanie spalin metodą mokrą magnezową. Produktem procesu technologicznego jest cenny nawóz – siarczan magnezu. Projekt został dofinansowany z Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009–2014.
- W 2018 roku w Grupie Azoty S.A. zakończono projekt „Odbiór żużla z kotłów elektrociepłowni EC II”. Jego realizacja stworzyła możliwość wykorzystania żużla do produkcji wyrobów budowlanych i przełożyła się na ograniczenie ilości składowanych odpadów paleniskowych.
- Zrealizowane projekty pozwalające na ograniczenie zużycia mediów energetycznych w procesach produkcyjnych i bardziej efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów, m.in. projekt „Odzysk ciepła z procesu przegrupowania Beckmanna – Etap 2” oraz „Obniżenie zużycia pary wodnej w procesie wytwarzania kaprolaktamu”.
- Budowa oczyszczalni ścieków sanitarnych na terenie Zakładu Chemicznego w Dobrowie.
Grupa Azoty Kędzierzyn
Nasze inwestycje:
Rok 2018 to czas wielu proekologicznych inwestycji w kędzierzyńskiej spółce. Do najważniejszych z nich należą:
- budowa instalacji estrów specjalnych ograniczenia nadmiernego nawożenia dzięki realizacji programu Stewardship (Opieka nad produktem).
- Modernizacja Centralnej Mechaniczno-Biologicznej Oczyszczalni Ścieków w Grupie Azoty ZAK S.A.
- rozruch techniczny nowej instalacji estrów. Całość inwestycji to ponad 100 zabudowanych urządzeń, w tym reaktor R-222 o średnicy 3,5 metra i wadze 16 ton.
Działalność Grupy Azoty jest ściśle związana z wykorzystywaniem surowców naturalnych zarówno na potrzeby produkcji energii zużywanej wewnątrz organizacji, jak i na potrzeby naszej podstawowej działalności – produkcji nawozów oraz wyrobów chemicznych.
Wykorzystane surowce/materiały wg wagi i objętości
Energia
W Grupie Azoty S.A. głównym źródłem energii cieplnej i elektrycznej dla instalacji produkcyjnych jest elektrociepłownia EC II z paliwem węglowym. Będzie ona systematycznie modernizowana, a skala i zakres prac będą dostosowane do zmieniających się warunków prawnych, w szczególności dotyczących oddziaływania na środowisko, oraz nadążanie za zmianami zapotrzebowania na media energetyczne dla instalacji produkcyjnych.
Zakłady Grupy Azoty Kędzierzyn zużywają energię w parze technologicznej o ciśnieniu 7 MPa, 1,5 MPa, 0,6 MPa wytwarzanej w 6 kotłach opalanych miałem węglowym. Część energii wytwarzana jest w czterech turbozespołach, pozostała jest kupowana ze źródeł zewnętrznych.
Grupa Azoty Police produkuje część potrzebnej energii – elektryczną generatorami w dwóch elektrociepłowniach, a parę wodną w EC II i kotłach siarkowych Wydziału Kwasu Siarkowego. Część energii jest kupowana w źródłach zewnętrznych. Polityka ograniczania zużycia paliw oparta jest na wdrożonym w 2013 roku systemie zarządzania energią wg ISO 50001.
Grupa Azoty Puławy konsumuje w skali roku ok. 1,28 TWh energii elektrycznej i 14,1 PJ energii cieplnej. Puławy posiadają własną elektrociepłownię, która w 100% pokrywa potrzeby cieplne i w 46% elektryczne. Elektrociepłownia zakładowa oparta jest na węglu kamiennym. Pełni ona rolę producenta mediów technologicznych na potrzeby Zakładów: pary technologicznej, energii elektrycznej, wody zdemineralizowanej, wody zdekarbonizowanej, ciepła technologicznego oraz ciepła na potrzeby grzewcze, z którego korzysta również miasto.
DOBRA PRAKTYKA
W Puławach ma powstać nowa elektrociepłownia. W nowej instalacji niższy ma być poziom emisji dwutlenku węgla, a zmniejszenie emisji tlenków azotu zapewni zastosowanie układu odsiarczania spalin. Cały układ energetyczny ma być lepiej dopasowany do realnych potrzeb spółki. Inwestycja realizowana z budżetem 99 mln zł ma zapewnić zwiększenie sprawności wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu poprzez wymianę turbozespołu upustowo-kondensacyjnego TG-2 o mocy 30 MWe na nową jednostkę o mocy nominalnej 37 MWe w ramach modernizacji układu elektro-energetycznego. Dodatkowo ma zostać zmodernizowany kocioł parowy nr 2 w zakładowej elektrociepłowni w celu redukcji emisji NOx. W 2018 roku Azoty Puławy otrzymała 52,5 mln zł niskooprocentowanej pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na jego modernizację. Całkowity koszt projektu wynosi 84,1 mln zł. Zmodernizowany kocioł wraz z kotłami nr 4 i 5 będzie stanowił podstawowe jednostki wytwórcze zakładowej elektrociepłowni.
Zużycie energii przez organizację z uwzględnieniem rodzaju surowców
Paliwa wykorzystane do wytworzenia energii elektrycznej w podziale na kategorie surowców energetycznych – w GJ
| Kategorie surowców energetycznych | Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | |
| Ciepło w parze* | 1 322 900 | 0 | 443 996 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Gaz ziemny | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 700 | 3 567 | 0 | 1925 |
| MEAK | 0 | 0 | 0 | 0 | 74 521 | 94 112 | 0 | 22 347 |
| Mazut | 0 | 1 836 | 0 | 3 758 | 0 | 0 | 0 | 22 347 |
| Miał węglowy oraz węgiel energetyczny | 1 321 524 | 1 343 509 | 1 470 495 | 1 675 403 | 2 041 315 | 2 794 558 | 4 101 007 | 5 926 613 |
| Olej opałowy | 1 556 | 515 | 2 643 | 0 | 0 | 0 | 20 1510 | 0 |
| Suma | 2 645 980 | 1 345 860 | 1 917 134 | 1 679 161 | 2 117 536 | 2 892 237 | 4 121 158 | 5 973 232 |
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | |
| Elektryczność, ogrzewanie, chłodzenie i para nabywane w celach konsumpcyjnych - w gj | 1 032 142 | 1 055 273 | 1 552 182 | 2 055 653 | 4 325 221 | 4 178 498 | 596 869 1 | 400 462 |
| Elektryczność, ogrzewanie, chłodzenie i para wytworzone przez organizację - w gj | 6 892 410 | 7 038 550 | 9 483 949 | 8 858 582 | 17 120 249 | 17 111 710 | 3 030 675 | 3 064 519 |
| Elektryczność, ogrzewanie, chłodzenie i para sprzedane przez organizację - w gj | 554 271 | 490 430 | 468 786 | 872 129 | 1 384 653 | 1 456 821 | 303 274 | 284 314 |
| Całkowita konsumpcja energii wewnątrz organizacji - w gj | 7 370 281 | 7 603 393 | 10 567 344 | 10 042 106 | 20 060 817 | 19 833 387 | 3 324 270 | 3 180 667 |
| wzrost w stosunku do roku 2017 o ok. 3% | spadek w stosunku do roku 2017 o ok. 5% | spadek w stosunku do roku 2017 o ok. 1% | spadek w stosunku do roku 2017 o ok. 4% | |||||
1 W roku 2017 nastąpił wzrost zakupu energii elektrycznej z uwagi na wydłużony czas przekazania do eksploatacji kotła nr 5 z Instalacją Odsiarczania Spalin.
Wszystkie spółki naszej grupy kapitałowej podejmują działania zmierzające do ograniczenia zużycia energii.
Oszczędności energetyczne dzięki ograniczeniu zużycia energii i zwiększeniu wydajności energetycznej – w GJ
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | |
|---|---|---|---|---|
Oszczędności energetyczne dzięki ograniczeniu zużycia energii i zwiększeniu wydajności energetycznej – w gj | 0 2 | 143 665 | 280 000 | 123 100 |
2 W 2018 r. rozpoczęto, lecz nie zakończono zadań wpływających na istotne oszczędności energetyczne. Oszczędności energetyczne wynikają z zadań zakończonych w poprzednich okresach.
W 2018 roku oszczędności uzyskaliśmy m.in. dzięki:
- odzyskowi ciepła z procesu przegrupowania Beckmanna Etap 2 (Grupa Azoty S.A. - obniżenie kosztów funkcjonowania obiegów chłodniczych przez zastosowanie powłok kompozytowych w pompach obiegowych)
- wymianie transformatorów w stacjach transformatorowych „Młynownia” oraz „Pompownia T” (Grupa Azoty S.A.)
- modernizacji mycia potasowego na IV, V, I linii instalacji przygotowania gazu w Zakładzie Amoniaku I (Grupa Azoty Kędzierzyn)
- spalaniu gazów z uwodornienia benzenu w piecach odwodornienia cykloheksanolu (Grupa Azoty Kędzierzyn)
- wymianie pomp wody obiegowej (Grupa Azoty Kędzierzyn)
- cyklicznym remontom młynów węglowych (Grupa Azoty Police) wymianie słupów oświetleniowych, opraw i zegarów sterujących ich pracą (Grupa Azoty Police).
Współczynnik intensywności zużycia energii elektrycznej EI
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rok | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 |
| Suma | 39,3 | 40,7 | 27,8 | 25,8 | 42,0 | 49,5 | 44,4 | 45,4 |
| Porównanie do roku 2017 | wzrost o 3,5% | spadek o 6,9% | wzrost o 17,9% | wzrost o 2,1% | ||||
Woda
Woda w zakładach Grupy jest wykorzystywana przede wszystkim na cele związane z produkcją. W całej Grupie chcemy zużywać jej jak najmniej, a wszędzie, gdzie to jest możliwe, wprowadzamy rozwiązania pozwalające na jej recykling.
Grupa Azoty S.A. czerpie wodę z dwóch źródeł - ujęcia powierzchniowego na rzece Dunajec i ujęcia podziemnego z utworów czwartorzędowych. Woda wykorzystywana jest przede wszystkim do celów chłodniczych oraz do celów technologicznych, pitnych, jako surowiec do produkcji wód specjalnych oraz do celów ochrony przeciwpożarowej.
W ostatnich latach Grupa Azoty S.A. dokonała wielu inwestycji, które umożliwiły efektywniejsze wykorzystanie wody oraz zwiększenie bezpieczeństwa sieci wodno-kanalizacyjnej. Zlikwidowaliśmy nierentowne instalacje, zmodernizowaliśmy produkcję i dostosowaliśmy ją do podwyższonych standardów i norm ochrony środowiska. Wszystkie te działania przełożyły się na znaczne zredukowanie ilości produkowanych ścieków.
W Grupie Azoty S.A. prowadzimy też recykling wody, dzięki czemu może ona zostać odzyskana i powtórnie użyta. Spółka zaopatruje w wodę pitną podmioty zewnętrzne zarówno firmy, jak i prywatne gospodarstwa. Stacja Uzdatniania Wody Pitnej objęta jest systemem HACCP, zgodnie z którym proces produkcji wody pitnej monitorowany jest w całym łańcuchu – od ujęcia poprzez uzdatnianie, aż do dystrybucji.
W Grupa Azoty Kędzierzyn woda pobierana jest z wód podziemnych. W spółce działa układ zawrotu ścieków oczyszczonych oraz wód z kanalizacji deszczowej do produkcji wody przemysłowej.
Grupa Azoty Puławy czerpie wodę m.in. z Wisły i Kurówki. Grupa Azoty Police wykorzystuje wodę morską oraz ujęcia powierzchniowe na rzekach Odrze i Gunicy. Pobierana woda wykorzystywana jest do celów technologicznych, chłodniczych i przeciwpożarowych. W 2018 r. pobór wody z Gunicy był wyższy w stosunku do 2017 r. o 729,0 tys. m3 - wielkość poboru wody śródlądowej uwarunkowana jest zasoleniem wody z rzeki Odry (morskie wody wewnętrzne). Spadkowi uległ zaś pobór wód z Odry (o 18 663,2 tys. m3).
Pobór wody w podziale na źródła (m3)
| Źródło wody | Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | |
| Dostawy wody miejskiej od podmiotów zewnętrznych | 0,00 | 1 572 800,00 | 268 370,00 | 322 593,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Gruntowe | 1 673 700,00 | 2 473 500,00 | 10,00 | 6,00 | 4 988 978,00 | 4 749 931,00 | 923 000,00 | 622 411,00 |
| Inne | 1 839 600,00 3 | 0,00 | 0,00 | 148 664 295,00 4 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Powierzchniowe | 4 134 331,00 | 4 135 391,00 | 167 961 447,00 | 1 362 890,00 | 88 286 936,00 | 81 932 935,00 | 11 880 000,00 | 12 300 779,00 |
| Suma | 7 647 631,00 | 8 181 691,00 | 168 229 827,00 | 150 349 784,00 | 93 275 914,00 | 86 682 867,00 | 12 803 000,00 | 12 923 190,00 |
3 Woda z Kopalni Piasku Kotlarnia S.A.
4 Morskie wody wewnętrzne
Działalność każdego na świecie koncernu chemicznego związana jest z emisjami do środowiska. W Grupie Azoty śledzimy najnowsze światowe rozwiązania techniczne pozwalające na jej ograniczenie – stosujemy je w naszych zakładach, konsekwentnie obniżając nasze wskaźniki emisyjne.
W Grupie Azoty S.A. emisja podtlenku azotu z instalacji produkcji kwasu azotowego technicznego w 2018 roku wyniosła 401 Mg N2O, a wskaźnik efektywności 1,47 przy benchmarku 1. Wielkość tej emisji w 2017 roku wyniosła 359 Mg N2O, a wskaźnik efektywności 1,05 przy benchmarku 1.
W Grupie Azoty Puławy wskaźnik emisji N2O w 2018 roku wynosił 0,76 kg N2O/t HNO3, a w 2017 roku 0,64 kg N2O/t HNO3. Osiągnięte wskaźniki są znacząco niższe niż zalecenia najlepszych dostępnych technik (BAT) dla istniejących instalacji średniociśnieniowych (1,85 kg N2O/t HNO3) oraz w pobliżu benchmarku wykorzystywanego do obliczenia bezpłatnych przydziałów uprawnień do emisji w ramach systemu ETS (wynoszącego ok. 1 kg N2O/t HNO3).
W Grupie Azoty Kędzierzyn instalacje produkcji kwasu azotowego są instalacjami nowoczesnymi emitującymi N2O na poziomie benchmarku (w 2016 roku) i spełniającymi wymagania BAT. W 2018 roku kędzierzyńska spółka wyemitowała 392 Mg N2O, a uzyskany wskaźnik emisji wyniósł 0,76 kg N2O/t HNO3. Rok wcześniej spółka wyemitowała 374 Mg N20, a uzyskany w 2017 roku wskaźnik emisji to 0,76 kg N2O/t HNO3.
Grupa Azoty Police emituje N2O w śladowych ilościach.
DOBRA PRAKTYKA
Tlenek azotu jest znacznie bardziej trujący od dwutlenku węgla. Grupa Azoty Police, jak i Grupa Azoty Kędzierzyn od kilku lat wytwarzają wodny roztwór mocznika, który wtryskiwany jest w silnikach przed katalizatorem w układzie wydechowym. W wyniku zachodzących reakcji powstają zupełnie niegroźne dla środowiska azot i para wodna. W przypadku samochodów ciężarowych z silnikami wysokoprężnymi preparat – w Polsce znany pod nazwą NOXy® – jest jedynym skutecznym środkiem pozwalającym sprostać wymogom norm europejskich.
Łączne bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych i wielkość ekwiwalentu CO2 w podziale na kategorie gazu cieplarnianego – w t
Kategorie gazu cieplarnianego | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|
Grupa Azoty Kędzierzyn | Dwutlenek węgla | 1 172 569,00 | 1 163 313,00 |
Podtlenek azotu | 111 608,00 | 116 857,00 | |
Grupa Azoty Police | Dwutlenek węgla | 1 653 948,00 | 1 450 644,00 |
Podtlenek azotu | 0,00 | 0,00 | |
| Grupa Azoty Puławy | Dwutlenek węgla | 3 273 991,00 | 3 313 366,00 |
Podtlenek azotu | 171 882,00 | 197 858,00 | |
| Grupa Azoty S.A. | Dwutlenek węgla | 1 053 743,00 | 971 748,00 |
Podtlenek azotu | 106 884,00 | 119 626,00 |
Efektywność związana z emisją gazów cieplarnianych wielkość emisji CO2 – w t
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | |
| Wskaźnik efektywności związany z emisją CO2 [t CO2/t NH3] | 1,57 | 1,59 | 1,82 | 1,82 | 1,67 | 1,68 | 1,52 | 1,87 |
| Wskaźnik efektywności związany z emisją N2O [kg N2O/t HNO3] | 0,76 | 0,76 | Nd | Nd | 0,64 | 0,76 | 1,05 | 1,47 |
Redukcja emisji gazów cieplarnianych – w Mg CO2e
| 2017 | 2018 | |
|---|---|---|
| Grupa Azoty Kędzierzyn | 58 110,00 | 81 773 |
| Grupa Azoty Police | 26 300,000,00 | 2 500 |
| Grupa Azoty Puławy | 0,00 | 0 |
| Grupa Azoty S.A. | 11 535,00 | 52 354 1 |
| Suma | 95 945,00 | 136 627 |
1 Rok bazowy: 2012 poprzedzający wymianę katalizatora.
[305-7]
Emisje NOx, SOx i innych istotnych związków do powietrza w podziale na typ substancji – w Mg
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | |
| Amoniak (NH3) | 352,00 | 242,00 | 428,42 | 450,00 | 1 132,92 | 1 035,00 | 151,00 | 187,00 |
| Benzo-alfa-piren (C2OH12) | 0,0025 | 0,0025 | 0,0001 | 0,0001 | 0,0100 | 0,0048 | 0,0030 | 0,00 |
| Dwutlenek siarki (SO2) | 1 272,00 | 1 051,00 | 2 795,33 | 1 894,00 | 942,56 | 1 678,00 | 1 632,00 | 836,00 |
| Dwutlenek węgla (SO2) | 1 007 830,00 | 965 554,00 | 1 438 908,23 | 1 169 727,00 | 1 718 853,23 | 1 799 379,00 | 1 086 947,00 | 1 007 431,00 |
| Kwas siarkowy (H2SO4) | 0,00 | 0,0001 | 53,59 | 65,00 | 0,00 | 0,00 | 46,00 | 106,00 |
| Kwasy organiczne | 0,30 | 0,163 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Lotne związki organiczne (LZO) | 34,00 | 39,00 | 4,56 | 4,39 | 37,60 | 44,00 | 0,00 | 0,00 |
| Metan (CH4) | 119,00 | 165,00 | 0,00 | 0,00 | 11,25 | 11,00 | 30,00 | 8,00 |
| Tlenki azotu (NOx) | 890,00 | 4 853,00 | 1 090,53 | 837,00 | 2 420,22 | 2 036,00 | 5 389,00 | 0,00 |
| NO2 | 837,00 | 748,00 | 2 035,00 | 4 853,00 | ||||
| Podtlenek azotu (N2O) | 374,00 | 392,00 | 0,00 | 0,00 | 620,28 | 710,00 | 499,00 | 539,00 |
| Pył melaminy | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 11,13 | 11,00 | 0,00 | 0,00 |
| Pył mocznika | 35,00 | 20,00 | 117,75 | 104,00 | 28,92 | 29,00 | 0,00 | 0,00 |
| Pył saletry amonowej | 76,00 | 88,00 | 0,00 | 0,00 | 387,58 | 391,00 | 172,00 | 0,00 |
| Pył siarczanu amonu | 0,00 | 0,00 | 3,75 | 0,00 | 198,23 | 7,47 | 0,00 | 1,96 |
| Pył zawieszony | 101,00 | 110,00 | 0,00 | 109,00 | 0,00 | 0,00 | 181,00 | 0,00 |
| Pył ze spalania paliw | 54,00 | 23,00 | 83,85 | 55,00 | 111,99 | 109,00 | 61,00 | 32,00 |
| Tlenek węgla (CO) | 304,00 | 63,00 | 118,74 | 281,00 | 133,63 | 167,00 | 82,00 | 117,00 |
| Węglowodory alifatyczne | 14,0000 | 0,00 | 0,0200 | 17,24 | 10,6100 | 15,25 | 0,0000 | 0,018 |
| Związki fluoru | 25,00 | 0,00 | 4,41 | 23,58 | 13,75 | 12,78 | 0,00 | 4,42 |
| Pozostałe | 399,00 | 398,00 2 | 0,00 | 0,00 | 88,070 | 73,00 3 | 2,00 | 1,00 |
2 Metale ze spalania paliw, Chlor (jako HCl), Pyły inne (sorbent, węgiel, dolomit), Pył tereftalanu dioktylu.
3 m.in. Trójtlenek siarki, Cyjanowodór, Benzen, Węglowodory aromatyczne, Pył wapna hydratyzowanego, Pył nawozowy, Chlor, Rtęć, Nikiel, Chrom, Ołów, Cynk, Miedź.
Ścieki
Działalność Grupy Azoty S.A. wiąże się z powstawaniem trzech rodzajów ścieków – technologicznych, socjalno-bytowych, wód pochłodniczych i opadowych. Ścieki w zależności od specyfiki zanieczyszczeń kierowane są kanalizacją przemysłową w celu oczyszczenia do Centralnej Oczyszczalni Ścieków i Biologicznej Oczyszczalni Ścieków.
- Ścieki przemysłowe wraz ze ściekami socjalnymi oczyszczane są przy użyciu procesów mechaniczno-chemicznych w Centralnej Oczyszczalni Ścieków, oczyszczone odprowadzane są do rzeki Biała Tarnowska.
- Ścieki przemysłowe zawierające substancje biologicznie rozkładalne kierowane są kolektorami oraz rurociągami usytuowanymi na estakadach do oczyszczenia przy użyciu metod biologicznych w Biologicznej Oczyszczalni Ścieków, skąd przesyłane są dodatkowo do oczyszczenia w miejskiej oczyszczalni ścieków Zakładu Oczyszczalni Ścieków Tarnowskich Wodociągów.
- Wody opadowe i pochłodnicze z terenu Grupy Azoty S.A. odprowadzane są oddzielnymi kolektorami przez zbiornik retencyjny i przelew Sutro do wód powierzchniowych Dunajca. W przypadku ewentualnej awarii i przedostania się zanieczyszczeń do kolektora EF istnieje możliwość całkowitego zamknięcia odpływu z tego kolektora i przepompowania całej objętości ścieków do Centralnej Oczyszczalni Ścieków. Istnieje również możliwość przekazania całej objętości generowanych przez Grupę Azoty S.A. ścieków do oczyszczania w Zakładzie Oczyszczalni Ścieków Tarnowskich Wodociągów.
Ścieki w podziale na miejsce przeznaczenia - m3
| Miejsce zrzutu ścieków | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Rzeki (Odra) | 5 563 175,00 | 4 756 343,00 |
| Grupa Azoty Police | Rzeki (Odra) | 34 462 323,00 | 32 242 661,00 |
| Grupa Azoty Puławy | Rzeki (Wisła) | 83 772 426,00 | 78 073 173,00 |
| Grupa Azoty S.A. | Przedsiębiorstwa komunalne | 1 422 000,00 | 1 425 000,00 |
| Rzeki (Biała, Dunajec) | 4 208 000,00 | 3 641 000,00 | |
| Suma | 129 427 924,00 | 120 138 177,00 | |
Ścieki w podziale na sposób uzdatniania - m3
| Sposób uzdatniania ścieków | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Biologiczne oczyszczanie | 2 402 297,00 | 3 020 880 |
| Centralna oczyszczalnia (mechaniczno-chemiczna) | 2 402 297,00 | 3 020 880 | |
| Piskorzowiec | 5 563 175,00 | 4 756 343 | |
| Grupa Azoty Police | Centralna oczyszczalnia (mechaniczno-chemiczna) | 34 462 323,00 | 32 242 661 |
| Grupa Azoty Puławy | Biologiczna oczyszczalnia ścieków przemysłowych | 1 728 030,00 | 1 746 210 |
| Centralna oczyszczalnia (mechaniczno-chemiczna) | 1 770 145,00 | 1 306 881 | |
| Dawidagi | 254 040,00 | 254 040 | |
| Fekalna oczyszczalnia ścieków przemysłowych (oczyszczalnia biologiczna) | 136 680,00 | 116 340 | |
| Oczyszczenie biologiczne (III st.) | 83 772 426,00 | 78 073 173 | |
| Grupa Azoty S.A. | Biologiczna oczyszczalnia ścieków przemysłowych | 1 422 000,00 | 1 425 000 |
| Centralna oczyszczalnia (mechaniczno-chemiczna) | 3 790 525,00 | 3 641 000 | |
| Suma | 124 847 065 | ||
Odpady
Większość odpadów odzyskiwana jest przez spółki we własnym zakresie lub za pośrednictwem firm zewnętrznych. Śledzimy trend gospodarki o obiegu zamkniętym, analizujemy cykl życia naszych produktów i rozważamy możliwość dalszych działań w tym obszarze.
Odpady w podziale na sposób postępowania z nimi - w Mg
| Sposób postępowania z odpadem | Rok | Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. |
|---|---|---|---|---|---|
| Magazynowanie | 2018 | 12 | 272 | 1 571 | 0 |
| 2017 | 16 985 | 1 205 | 265 | 0 | |
| Odzysk przez firmę zewn. | 2018 | 116 417 | 120 304 | 82 129 | 39 100 |
| 2017 | 115 287 | 152 678 | 81 597 | 49 682 | |
| Odzysk we własnym zakresie | 2018 | 0 | 360 205 | 16 | 109 |
| 2017 | 0 | 419 988 | 25 | 140 | |
| Przekazanie firmom zewn. | 2018 | 116 741 | 120 450 | 82 108 | 60 801 |
| 2017 | 115 471 | 152 936 | 81 610 | 62 477 | |
Składowanie | 2018 | 0 | 1 850 743 | 15 808 | 21 500 |
| 2017 | 0 | 2 197 467 | 17 501 | 0 | |
| Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie przez firmę zewn. | 2018 | 154 | 87 | 97 | 17 600 |
| 2017 | 0 | 257 | 13 | 464 | |
| Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie we własnym zakresie | 2018 | 0 | 1 847 193 | 0,03 | 0 |
| 2017 | 0 | 1 357 811 | 0,05 | 0 | |
| Suma | 2018 | 233 324 | 4 299 254 | 181 728 | 139 110 |
| 2017 | 247 743 | 4 282 342 | 181 011 | 112 763 |
Odsetek materiałów odzyskanych ze sprzedanych produktów i ich opakowań (ze względu na rodzaj materiału)
| Grupa Azoty Kędzierzyn | Grupa Azoty Police | Grupa Azoty Puławy | Grupa Azoty S.A. | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | 2017 | 2018 | |
| Drewno | 16,00 | 16,00 | 16,00 | 16,00 | 16,00 | 16,00 | 16,00 | 24,02 |
| Papier i tektura | 61,14 | 61,10 | 61,10 | 60,97 | 61,01 | 60,99 | 61,01 | 69,41 |
| Po środkach niebezpiecznych | 30,00 | 38,89 | 30,09 | 40,09 | 29,93 | 106,09 | ||
| Stal i blacha stalowa | 51,01 | 51,00 | 51,00 | 51,61 | 51,02 | 51,02 | 51,11 | 123,69 |
| Tworzywa sztuczne | 23,50 | 23,50 | 23,5 | 23,50 | 23,50 | 23,5 | 23,49 | 25,02 |
| Wielomateriałowe | 20,00 | 53,62 | ||||||
Bioróżnorodność
Ze względu na skalę prowadzonych działań oraz wielkość naszych zakładów część jednostek grupy kapitałowej sąsiaduje z terenami chronionymi lub zarządza ich obszarem. Chcemy, aby nasze sąsiedztwo w jak najmniejszym stopniu wpływało na naturę. Przez lata udowodniliśmy, że potrafimy w sposób odpowiedzialny i ekologiczny prowadzić działalność przemysłową.
Grupa Azoty S.A. dzierżawi od Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie teren w całości pokryty wodami płynącymi o łącznej 4,56 ha, niezbędny dla infrastruktury przemysłowej pod próg piętrzący na rzece Dunajec. Działalność na tych terenach nie zagraża bioróżnorodności – zlokalizowane są tam ujęcia wód powierzchniowych i podziemnych oraz zbiorniki nawadniające ujęcie podziemne poboru wód miejskich. Pobory wód regulują stosowne pozwolenia wodnoprawne, które określiły maksymalne ilości pobieranej wody.
Grupa Azoty Police jest właścicielem i użytkownikiem wieczystym terenów sąsiadujących z rezerwatami przyrody (Rezerwat „Białokrzew Kopicki”, Rezerwat „Olszanka”, Rezerwat „Uroczysko Święta”, Rezerwat „Świdwie”) i obszarami Natura 2000 (Police Kanały, Zalew Szczeciński, Ostoja Wkrzańska, Ujście Odry i Zalew Szczeciński). Emisje do powietrza i wód w 2018 roku nie miały istotnego wpływu na ich bioróżnorodność.
DOBRA PRAKTYKA
Na terenie spółki znajdują się również dwa czynne składowiska odpadów – siarczanu żelaza i fosfogipsu. Wprowadzony i przestrzegany przez spółkę ścisły reżim technologiczny ogranicza do minimum oddziaływanie składowisk na środowisko. Od 1994 r. prowadzone są działania mające na celu wprowadzenie na teren składowiska roślinności wyższej. Teren składowiska zadrzewiony jest głównie osikami, akacjami, hybrydami wierzby, brzozami, topolami, bzami i sosnami. Obszar ten od lat jest miejscem bytowania zwierząt. Występują tam kuny, wydry, gronostaje, lisy, sarny i dziki oraz około 100 gatunków ptaków.
W wyniku obserwacji prowadzonych przez ornitologów z Uniwersytetu Szczecińskiego teren bezpośrednio przylegający do składowiska (rejon zbiorników retencyjnych oczyszczalni ścieków) uznano za porównywalny pod względem poziomu liczebności i różnorodności gatunków ptactwa do poziomu istniejącego w rezerwacie przyrody Świdwie.
Grupa Azoty Kędzierzyn oraz Puławy nie znajdują się i nie sąsiadują z obszarami utworzonymi lub ustanowionymi na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
Z czterech największych spółek Grupy Azoty tylko działalność Grupy Azoty Police mogłaby potencjalnie oddziaływać na bioróżnorodność – jest to związane z emisjami. Grupa Azoty Police działa w oparciu o pozwolenia prawne i w odniesieniu do ustalonych poziomów emisji. W 2018 roku nie wystąpiły incydenty, które mogłyby mieć istotny wpływ na bioróżnorodność.
